I . Vài nét chung về dòng  họ :

           Trước những năm 90 cảu thế kỷ trước, chi họ Doãn Sơn Đồng chúng tội không biết khởi nguồn từ đâu ?  Cũng không rõ phụ thân cụ Thuỷ tổ là ai ? Đó là niềm day dứt con cháu chúng tôi bao thập kỷ chưa có lời giải đáp vì : Tộc phả được làm từ đời vua Thành Thái mà là chữ Hán, quyển dày khoảng 2 phân, phả không nói rõ  cụ thủy tổ từ đâu tới .. .

Sau nhiều lần họp bàn, toàn họ  đã  thống nhất cử 3 cụ có trình độ và am hiểu về gia phả. Các cụ cũng là người có nhiệt huyết với tôn tộc và khả năng điều kiện. Đó là: Cụ Doãn Việt (nay còn thì cụ ở tuổi 89) và Cụ Doãn Tường (nay còn thì ở tuổi 9) và  cụ Doãn Chánh (hiện nay ở tuổi 79). Các cụ đã đem tộc phả cùng cụ Doãn Đức Toại (trưởng tộc chi Phương Chiểu – Hưng Yên) tới nhiều lần gặp cụ Doãn Mậu Côn và Ban biên soạn Hợp phả họ Doãn để được xem xét các thư tịch Hán Nôm, từ đó mới  xác định được cụ thủy tổ của chi họ Doãn Sơn Đồng là Nguyễn Doãn Công hiệu Phúc thiện. Cụ sinh năm 1438 tạ thế năm 1495 hưởng thọ 57 tuổi. Cụ là con thứ Thượng tướng quân Doãn Nỗ . Lúc nhỏ, cụ Doãn Công được  cha là cụ Doãn Nỗ gửi   cụ Hoàng Giáp  Nguyễn Hữu Phu phủ Quốc Oai Sơn Tây nuôi đỡ đầu ăn học. Sau Cụ Doãn Công ở lại quê cha  nuôi là Sơn Đồng lập nghiệp do đó lấy  họ cha nuôi là  Nguyễn Doãn.

             Từ những căn cứ trên họ Nguyễn Doãn ở Sơn Đồng được xác định chính xác là họ Doãn và gốc tổ là Cổ Định và là chi thứ của chi Doãn Phương Chiểu Hưng Yên.

                Từ một gia đình nhỏ bé trải qua gần 6 thế kỷ do phúc ấn tổ tiên, họ Doãn ở Sơn Đồng nay  con cháu đã phát triển ở tại quê hương và  một số t ỏa đi  khắp miền đất nước với  hơn 330 đinh thuộc 20 đời . Số hộ ở nhà là 90 hộ,  chiếm 2/3. Còn lại 1/3 con cháu đi công tác sinh sống khắp Bắc - Nam.

               Từ cụ tổ đệ nhất đến đệ thập thờ phụng trên nhà thờ đại tôn còn từ đời cụ thứ 11 về sau chuyển xuống các phân chi thờ cúng. Các cụ tổ khi xưa có 2 cụ đỗ Tú tài và 3 cụ khoa bảng đỗ Cử nhân. Gồm cụ đệ nhất, đệ cửu và đệ thập cử nhân võ. Hai cụ đệ nhất và đệ Cửu được vua bổ nhiệm làm tri huyện Vĩnh Ninh  và Yên Phong. Di sản của tổ là to lớn, cụ đệ bát và đệ thập đã xây dựng ngôi từ đường bề thế gồm 3 gian hậu cung rồi sơn lọng xuống dưới là nhà đại bái 5 gian 2 dĩ nhà cổ ngói mũi, dưới nhà là sân vườn ,cổng bếp. Đây là khuôn viên cho con  cháu muôn đời thờ phụng tổ tiên. Ngoài ra còn hơn 60 mẫu ruộng và 3,4 khẩu ao. Những di sản tổ tiên để lại cho con cháu bảo vệ giữ gìn không ai được xâm phạm. Trích đôi lời di huấn trong phả tộc tổ dạy con cháu. 

            - Lấy nhân làm gốc.

 - Lấy đức làm cành.

 - Lấy học vấn là con đường tiến nhân.

- Lấy công tâm là con đường xử tế.

Quan điểm trên được thể hiện ở bức đại tự trang trọng treo trên cung thờ.

       - THẾ ĐỨC
       - ĐỨC TÁC CẦU.

            Sau hòa bình chúng tôi sinh hoạt họ theo ý thức tập trung dân chủ, cá nhân phụ trách. Năm 2002 đã thiết lập Hội đồng gia tộc (HĐGT) gồm : 36 người đại diện 9 cành trong họ, HĐGT có 1 chủ tịch 2 phó chủ tịch. 1 cố vấn còn lại là ủy viên. Nhiệm vụ hội đồng là chỉ đạo việc họ tộc, đối nội đối ngoại và 1 năm HĐGT sinh hoạt 2 lần.

        Dưới hội đồng có 4 ban là người giúp việc cho họ.

        - Ban Khánh Thiết : nhiệm vụ tế lễ ngày giỗ tổ và quản lý nhà thờ. Hàng tháng ngày mồng 1 hoặc ngày rằm sửa lễ để các cụ đến lễ tổ. Nếu có việc gì mới thì bàn bạc thay mặt họ quyếtđịnh.
        - Ban Hậu Cần : nhiệm vụ chỉ đạo làm cỗ bàn ngày giỗ tổ, gia đình nào có việc hiếu, hỷ thì giúp đỡ hậu cần và tiếp khách. 
        - Ban Khuyến học: nhiệm vụ động viên các cháu học hành cho tốt. Cuối năm học có phần thưởng cho các cháu học sinh giỏi các cấp kể cả các cháu trúng tuyển đại học (Ban này thiết lập năm 1999).
        - Ban Tài Chính : nhiệm vụ quản lý thu chi trong họ.

        Trong năm, các cụ  già  hoạn nạn ốm đau nặng đều có quà thăm hỏi của họ. Việc hiếu hỷ có lễ phẩm hoặc tặng phẩm của họ. Cuối năm, ngày 27 hoặc 28 tết âm lịch, chúng tôi sửa lễ tất niên ở nhà thờ, sau đi mừng thọ các cụ tuổi tròn và cao.  Trong 3 ngày tết nguyên đán có phân công người trực ở nhà thờ tiếp khách nội ngoại đến lễ tổ.

         Con đường văn nghiệp hiện nay dòng họ có nhiều bác sỹ, kỹ sư đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên mọi lĩnh vực. Nhiều gia đình có con em là bộ đội, công an, có người thành đạt tới cấp tá. Qua 2 thời kỳ khánh chiến, một số người đã đóng góp xương máu góp phần  bảo vệ đât nước. Chi Sơn Đồng có 2 liệt sỹ chống Pháp 5 liệt sỹ chống Mỹ.

Đặc biệt có 2 cháu thông minh và hiếu học nên đã đạt trình độ học vấn cao, đó là:

-  Bác Doãn Thị Liễu (con cụ Doãn Việt), Phó giáo sư, Tiến sỹ kinh tế, công tác tại ĐH Thương mại HN,  được nhà nước phong Nhà giáo ưu tú .Từ xưa đến nay bác là người con gái luôn có tâm linh với tổ và tình cảm chan hòa. 
        -  Bác Doãn Thị Mùi (con cụ Doãn Cư) Tiến sỹ y khoa, hiện công tác tại thành phố Hải Phòng.

 

  II. Phần tâm linh của con cháu :

 

      Con, cháu  họ  đã làm thêm nhiều đồ tế khí, để nơi thờ tổ thêm khang trang cổ kính. Năm 2009 con cháu gái trai dâu rể đã tự nguyện đóng góp, đem tâm công đức nâng cấp  mộ cụ đệ Nhất thành lăng mộ theo dáng 8 mái với diện tích gần 19 m2. Công trình  thi công liên tục 45 ngày, hoàn thành tốt đẹp, kinh phí hết hơn 70 triệu.

Trên đây vài việc làm đã được thành công do sự đoàn kết đồng lòng dưới trên như một, qua mọi việc làm phần nào cũng kết quả trong đó có cả việc giao lưu tình nghĩa với các chi họ nội anh em và họ ngoại. Nhưng chúng tôi vui nhất là vẫn giữ gìn bảo vệ được từ đường để ngày giỗ tết con cháu xa gần được đoàn tụ thắp hương thờ tổ. Đây là di sản quý nhất và lời di huấn của tổ xa xưa truyền lại, chúng tôi hứa luôn ghi nhớ. 

Địa chỉ liên hệ của chúng tôi: xã Sơn Đồng, huyện Hoài Đức, thành phố  Hà Nội

- Trưởng Liên chi Sơn Đồng Dương Liễu Ông Doãn Sửu : ĐT 01254550262

- Người phụ trách gia phả do ông Doãn Chánh : ĐT 0433994138

Cuối cùng kính chúc sức khỏe ban lãnh đạo họ Doãn Việt Nam. Chúc các cụ ông bà trong họ Doãn toàn quốc hạnh phúc, an khang thịnh vượng.

                                                                         Xin chân thành cảm ơn !
                                                                                        Doãn Mão

                                                        Chi Doãn Sơn Đồng